Diyet süreçlerinde doğrular aslında hiç değişmiyor fakat doğru bilinen yanlışlarla devam eden bir çok diyet uygulamasıyla karşı karşıya kalıyoruz. Sözde doğru kabul ettiğiniz bu yanlış uygulamaların temelinde ise bu yazımızda bahsedeceğimiz üç sorunun hiç sorgulanmaması veya bu sorulara verilen yanlış cevaplar yatıyor. Gelin bu soruların doğru cevaplarını birlikte okuyalım.
Doğru Diyet Uygulaması Nedir?
Beslenme bilimi üzerine yapılan araştırmalar gösteriyor ki insanın büyüme, gelişme ve sağlıklı olarak yaşamını sürdürebilmesi için 50’den fazla besin öğesine gereksinim duyar. Beslenmedeki çeşitlilik sağlanamadığı taktirde vücuttaki işleyiş aksar ve beslenmeden kaynaklı hastalıklar meydana gelir. Diyet-Sağlıklı Beslenme denildiğinde akla sadece belli dönemlerde dikkat ettiğimiz beslenme şekli gelmemelidir. Ağırlık kaybı çoğu beslenme programının ana hedefi olsa da bireyin cinsiyet, yaş, yaşam biçimi ve hastalıkları baz alınarak ihtiyacı olan protein, karbonhidrat ve yağ örüntüsünü dengeli şekilde içeren, zaman içerisinde oluşabilecek hastalıklardan koruyucu işlev gösteren, bireyin yaşam tarzına ve beklentilerine uygun bir beslenme programı diyet yapmak isteyen kişiler için en sağlıklısı olacaktır. Bu yeterli ve dengeli beslenme olarak açıklanır. Özetle doğru diyet; sağlık parametrelerinizi gözönünde bulunduran, yaşam biçiminizden ve sosyal hayattan soyutlamayan, sizi eğiten ve öğreten, vücut ağırlığı kaybına odaklanmadan davranış değişikliği yaratabilen sağlıklı beslenme uygulamalarıdır.
Doğru Diyetisyen Kimdir?
Sağlıklı Beslenme konusunda tek uzman kişi üniversitelerin beslenme ve diyetetik bölümünden mezun olma başarısını gösteren kişilerdir. Doğru diyetisyen mucizevi besin ve mucize bir diyet olmadığını bilir ve bu şekilde yaklaşım gösterir. Ticari ürün önermez. Kişinin bazal metabolizma hızını düşürücü, aşırı kısıtlayıcı bir program oluşturmaz. Kişinin vücut ağırlığını, boyunu, yaşını, kan parametrelerini, beslenme düzenini ve diyet geçmişini detaylı şekilde inceleyerek kişinin sağlığını geliştirecek ve ileride oluşabilecek hastalıklardan koruyabilecek kişidir. Doğru diyetisyen size hayatınız boyunca yeterli ve dengeli nasıl beslenebileceğinizi öğreten sizi sadece tek bir listeye bağlı kılmadan, etik yoldan sapmamış bilimin ışığında ve dinamiğinde hareket eden birinci basamak sağlık personelidir.
Kısaca, sizi hızlı bir şekilde zayıflatarak reklam aracı yapıp ‘müşteri’ portföyünü çoğaltmak adına before-after fotoğrafları paylaşmayan, sizi belli besinlerle kısıtlayıp özel yemekler pişirtip sefer tasıyla yanınızda yemeklerinizi taşıtmayan, ‘hastalık yoktur hasta vardır’ ‘en iyi diyet uygulanabilen diyettir’ ve ‘mucizevi ve/veya sağlıksız besin yoktur miktar vardır’ ilkelerinden sapmayıp diyetisyen egosu olan hızlı vücut ağırlığı kaybına odaklanmayan, yeme davranışının altında yatan psikolojik etmenleri de gözönünde bulundurup empati yeteneği yüksek sağlık personelidir.
Doğru Danışan Kimdir?
Danışan mutlaka diyetisyenini doğru şekilde seçmelidir. Instagram takipçi sayıları, before-after’lar ve 1 haftada 5 kilo verdik cümleleri doğru diyetisyeni tanımlamaz. Bu tip söylemler ve before-after içerikli paylaşımlar pek çok kişide “ben yeterli değilim” algısı oluşturur ve kişinin kendini başkalarıyla kıyaslamasına sebep olur. Oysa herkesin metabolizması kendine özgüdür ve farklıdır. Çocuk ve adolesanlarda haftada 0,2-0,5 kg, yetişkinlerde haftada 0,5-1,0 kg ve/veya 6 ayda vücut ağırlığının % 10 kaybı, sağlıklı ve sürdürülebilir olanıdır. İlk olarak amaç hızlı vücut ağırlığı azaltılması değil, mutlaka sağlıklı beslenmeyi öğrenip bunu yaşam tarzı haline getirmek olmalıdır. Hedefler belirlerken gerçekçi olmalıdır. Öğrenmeye istekli, eksiksiz dinleyen ve uyum gösteren kişiler her zaman daha başarılı olmaktadır. Zayıflama ve sağlıklı beslenme süreci diyetisyenle birlikte uzun bir yolculuk olduğu unutulmamalı, bu yolculukta haftalık hedeflerin sizi başarısızlığa ve/veya psikolojik travmalara yol açacağı bu yüzden aylık veya 3 aylık hedeflere odaklanmanın başarı getireceği daima hatırlanmalıdır. Unutmayın ki bizler sihirbaz veya büyücü değiliz ve sihirli değneklerimiz yok. Çekmecelerimizde 1 kiloluk, 3 kiloluk diyetler de bulunmamaktadır. Bizler bu bilimi en az 4 yıl okumuş bilim insanlarıyız. Bizler umut tüccarları olmayıp sağlık dağıtan bireyleriz. Zayıflama sürecinde diyet tek başına etken olmayıp birçok faktör olduğunu lütfen unutmayın. Diyeti biz doğru yazdık mı, diyeti siz doğru yaptınız mı, regl dönemi veya öncesinde misiniz, kullandığınız ilaçlar var mı, suyunuzu yeterli içtiniz mi, o hafta fiziksel aktiviteniz azaldı mı, uyku düzeniniz bozuldu mu, eşinizle kavga ettiniz mi, iş yerinde mobinge uğradınız mı, teşhisi konmuş ve metabolizmanızı etkileyen hastalıklarınız var mı gibi birçok etken olduğunu unutmamanızı rica ediyoruz.