Biliyoruz ki, sağlıklı düzenli bir hayat için spor ve sağlıklı beslenme ikilisi çok önemli. Peki diyet yapan bireylerde sporun yeri nedir? Sporcu Beslenmesi ve spor yapan bireylerin beslenmesi aynı mıdır? Diyette spor gerekli midir? Bu hafta bu soruların cevaplarını verdiğimiz yazımız ile sizlerleyiz.
diyete başladım, spora da başlamalı mıyım?
Dünya Sağlık Örgütü sağlıklı bir yaşam adına haftada en az 3 gün ve 45'er dakikalık egzersiz yapılmasını öneriyor. Bu sebeple sağlıklı bir hayat düşündüğümüzde aklımıza gelen ve bireylere alışkanlık kazandırmak istediğimiz önemli bir yol spor ve egzersiz. Sağlıklı bir yaşam için diyet sürecine adım attığımızda da "spor yapmalı mıyım?" sorusu ile oldukça sık karşılaşıyoruz. Sporun diyete olumlu katkısı ve sağladığı motivasyon tartışılmaz. Diyet sürecinde uygulanan fiziksel aktivite enerji harcamasını arttırarak kalori açığı oluşturacağı için, kilo verme sürecimizi elbette hızlandırıyor fakat bizlerin kişileri yönlendirmek istediği sadece kilo vermek amacıyla yapılan spor değil. Her zaman bireylerin sağlıklı bir yaşam, sağlıklı bir beden için spor yapma alışkanlığını kazanmasını istiyoruz. Ve kişileri, diyet süreçlerinde yalnızca kilo verme amacıyla yaptıkları fiziksel aktivite sürdürülebilir olmadığından, sporu bıraktıklarında geri kilo alımının söz konusu olabileceği konusunda uyarıyoruz. Bu sebeple sadece kilo kaybı amacıyla devam ettiremeyeceğiniz bir spor yaklaşımına başlamamanızı, sporu bir yaşam tarzı haline getirmenizi öneriyoruz.
diyete başladım ama spor yapamıyorum!
Sporun sağlık açısından faydalı, hem ruhsal hem de bedensel yönden kişisel gelişimi destekleyen, kişiyi disiplinize eden ve sosyalleşmeyi sağlayan aktiviteler bütünü olduğunu söylemek pek de yanlış olmayacaktır. Fakat hayatına sporu dahil edemeyen, sedanter bireylerle de oldukça sık karşılaşıyoruz. Eğer kişinin sosyal hayatı, iş hayatı spora vakit ayırmaya müsait değilse veya kişi sedanter yaşamı benimsediyse, bu kişilere spor ve egzersize yönlendirme çabamız sonuç veremeyebiliyor. Böyle durumlarda kişiyi sağlıklı yaşama yaklaştırmak adına beslenme alışkanlıklarını değiştirmek için adım atıyoruz. Genelde "hiç bir zaman kilo veremeyeceğim" düşüncesi olan bu kişilerde sağlıklı beslenme alışkanlığını kazandırmaya çalışıyoruz. "Diyet kişiye özeldir" ve "sürdürülebilirlik" ilkeleri benimsendiğinde; uyguladığımız diyet kişiye özel, yaşam rutinlerinin dışına çıkarmayan ve hayat boyu sürdürebilecekleri bir hale geliyor. Doğru bir diyet yaklaşımı sizin sağlıklı beslenmeyi öğrenerek ve öğrendiklerinizi hayatınıza adapte etmenizi, kilo vermenizi ve verdiğiniz kiloyu korumanızı sağlar. Spor yapamıyor olmanız kilo vermenize engel değildir.
düzenli olarak spor yapıyorum, nasıl beslenmeliyim?
Öncelikle düzenli spor yapıyor olmak sağlık açısından her zaman büyük bir avantaj. Biliyoruz ki spor yaşam kalitesini arttıran ve kronik hastalıkları önleyen önemli bir faktör. Aynı zamanda spor yapan bireylerde kilo kontrolü sağlama ve sağlıklı beslenmeye yönelim daha fazla. Düzenli olarak spor yapan ve beslenmelerine dikkat etmek isteyen bireylerin çok fazla kalori kısıtlamasına gitmemelerini, yağ ve karbonhidrat alımlarını bilinçsizce kısıtlamamalarını öneririz. Bilindiği gibi protein alımlarını çok yüksekte tutmaları da bu kişilerde çok büyük yararlara sebep olmayacak aksine sağlıkları için tehlikeli bir hale gelecektir. Ekstra olarak, rahat spor yapabilmek ve performans yüksekliği için spora başlamadan 1.5-2 saat önce protein ve karbonhidrat ağırlıklı bir ara öğün; spor sonrası ise boşalan glikojen depolarının yerine konularak bireyde yorgunluğa sebebiyet vermemesi için 30 dk içerisinde yine protein ve karbonhidrat ağırlıklı bir ana öğün veya ara öğün tüketimi gerekiyor. Sıvı alımının yeterli miktarda olmasına da dikkat edilmeli.
spor yapıyorum sporcu beslenmesi uygulamalı mıyım?
Spor yapmak, düzenli ve sağlıklı bir hayatı tercih ediyor olmak sporcu olduğunuz anlamına gelmiyor. Sporcu beslenmesini ayrı kılan en önemli hedef, sporcunun genel sağlığını koruyarak performansını arttırmaktır. Bu nedenle profesyonel sporcularda beslenme yaklaşımları, düzenli egzersiz ve spor yapan bireylere göre farklılık gösterir. Sporcularda uygulanan beslenme modeli, makro besin ögesi takviyeleri ve sporcu destekleri spor dallarına, çalışılan profesyonel sporcunun konumuna ve performansına göre Sporcu Diyetisyeni tarafından planlanması gerekir. Yani sporcu beslenmesi ile düzenli spor yapan kişilerde ki beslenme; sporcu ile spor yapan kişi farklıdır. Düzenli spor yapan kişilerde sporcu beslenmesinde kullanılan destek ürünlerinin kullanılması, yanlış diyet uygulamaları ciddi sağlık problemlerine neden olabilir.